Zembla – Stank en Strijd (deel 1)

Opstaan en naar bed gaan met ernstige stankoverlast. Je slaapkamerraam kan niet open en als je de was buiten hangt, ruikt-ie binnen een mum van tijd naar een varkensstal. Al jaren klagen bewoners van landelijke gebieden over de penetrante, zure dan wel weeïge geur van steeds grotere varkens- en kippenbedrijven. Het platteland is een agrarisch industrieterrein geworden waar de slechte luchtkwaliteit zorgt voor gezondheidsrisico’s.

De overheid hoort haar burgers te beschermen tegen stank en de uitstoot van ziekmakende fijnstof en ammoniak. Maar hoe serieus maken gemeenten, provincies en ministeries hier werk van? En wat kan of moet de boer er eigenlijk aan doen?

In het Brabantse Deurne – waar de veedichtheid ongekend hoog is – strijdt een groep bewoners al 12 jaar voor een gezond leefklimaat. Tot nu toe tevergeefs. Ze verdwalen in een juridisch en democratisch doolhof. De provincie vindt dat de gemeente faalt. De wethouder wijst naar Den Haag, maar is ondertussen zelf wel heel toeschietelijk met het toestaan van nieuwe megastallen.

In twee afleveringen onderzoekt Zembla de strijd tussen burgers, boeren en bestuurders. In deel één van dit plattelandsdrama ontdekt Zembla hoe een ‘criminele’ wet de kiem legt voor een conflict dat steeds surreëler wordt.

Regie en samenstelling: Ton van der Ham

Research: Annette Schaëtzle en Suzan Borst