De Kennis van Nu – De wolf is terug
De wolf is zeer waarschijnlijk blijvend teruggekeerd in Nederland, zegt ecoloog Hugh Jansman. Volgens ecoloog Geert Groot Bruinderink is dat riskant: ‘Zo’n roofdier kan een probleem zijn’. Anno 2020 telt Nederland ongeveer vijftien wolven. Met enige regelmaat komen ze negatief in het nieuws als boeren
De Kennis van Nu – De raadsels van Corona
Covid-19 is een raadselachtige, nieuwe ziekte met rare symptomen, van geur- en smaakverlies tot hartschade. We volgen een infectioloog en een cardioloog die zich op het onderzoek hebben gestort om deze symptomen te kunnen verklaren. De resultaten zijn tegelijkertijd schokkend en hoopgevend. Internist-infectioloog Frank
De Kennis van Nu – Opgeknapte organen
Dat je als donor geregistreerd staat, wil niet zeggen dat je ooit ook donor wordt. Slechts één op de tweehonderd overledenen is nu geschikt als orgaandonor. Het grootste deel van alle beschikbare organen wordt afgekeurd voor transplantatie. Nederlandse wetenschappers lopen voorop in het opknappen van
De Kennis van Nu – Het geheim van de zwerm (special)
De betoverende dans van de vogelzwerm, soms wel honderden, duizenden vogels tegelijk, wordt al heel lang gezien als een groot mysterie. De zwerm lijkt zich als een lichaam te bewegen, met een brein. Hoe doen de vogels dat? En het zijn niet alleen vogels die
Opstandelingen – Serie 2
Sophie Hilbrand onderzoekt zwakke plekken in de lokale democratie van Almelo, Moordrecht, Bloemendaal, Enschede, Ermelo en Zaanstad. Waarom komen burgers in opstand tegen hun gemeentebestuur? Waar is het mis gegaan en hoe heeft het zo uit de hand kunnen lopen? In het nieuwe seizoen van
Zembla – Geen plek voor ouderen
Eind 2019 staan boze huisartsen op de stoep van het ministerie van Volksgezondheid: ze krijgen hun meest kwetsbare patiënten niet doorverwezen naar de juiste zorg. Vooral met ouderen zijn ze eindeloos aan het leuren. De huisarts hangt soms uren aan de telefoon, want verpleeghuizen en
Het geheugen van Auschwitz
Het geheugen van Auschwitz gaat over de dilemma’s, paradoxen en uiteenlopende gevoelens bij de conservering van de infrastructuur van het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau. Een groep van met name jonge conservatoren heeft de afgelopen vijf jaar keihard gewerkt om de overblijfselen van deze beladen locatie waar in
De Kennis van Nu – 5 jaar (special)
Het wetenschapsprogramma De Kennis van Nu bestaat vijf jaar. De afgelopen jaren spraken de programmamakers met de meest uiteenlopende wetenschappers, lieten ze de nieuwste innovatieve, technologische ontwikkelingen zien en maakten ze zo allerlei wetenschappelijke onderwerpen toegankelijk voor een breed publiek. Van belangrijke doorbraken in de
Zembla – Doelwit Volkel
Zonder dat je het ziet is een nieuwe kernwapenwedloop bezig. Alle nucleaire grootmachten steken miljarden in snellere, zwaardere en inzetbaarder atoombommen. Zembla onderzoekt wat die nucleaire race voor Nederland betekent. Officieel een militair staatsgeheim. Op vliegbasis Volkel liggen al ruim een halve eeuw zo’n twintig
De Kennis van Nu – Ziekmakende muggen
‘Over 10 jaar slapen we in Nederland allemaal onder een klamboe,’ stelt onderzoeker Henk van der Jeugd. Exotische virussen rukken op richting ons land en kunnen hier makkelijk worden verspreid, gewoon door onze eigen Hollandse huissteekmug. Wetenschappers brengen de risico’s in kaart. Presentatoren Elisabeth van
Opstandelingen – Serie 1
“Opstandelingen” is een programmaserie over buurten of dorpen waar bewoners zich het slachtoffer voelen van voortdurend bestuurlijk onrecht en daardoor in conflict zijn met het lokale bestuur of met elkaar. Sophie Hilbrand bezoekt elke aflevering één lokale arena en probeert te begrijpen waarom mensen in
Andere Tijden – Verborgen Vaders
Vanaf 1948 worden in Nederland kinderen geboren die zijn verwekt met behulp van een anonieme spermadonor. Dat gebeurt door kunstmatige inseminatie, een controversiële methode die wordt verworpen door de Rooms-Katholieke Kerk, die het ziet als overspel binnen het huwelijk. Slechts enkele vrouwenartsen zijn in de
De Kennis van Nu – Scoren met Data
Ajax-hoofdtrainer Erik ten Hag ziet data-analyse als een behulpzame ondersteuning. Zo ontdekte bewegingswetenschapper Vosse de Boode dat Nederlandse keepers het keepen verkeerd aanleren. Data-analyse kan inderdaad het verschil maken, benadrukt ook De Leidse sportdata wetenschapper Rens Meerhoff. Ook James Stout, eerste solist bij Het Nationale
De Kennis van Nu – Het Moederbrein
De Leidse hersenonderzoeker Elseline Hoekzema bewees dat de hersenen van moeders ingrijpend veranderen tijdens de zwangerschap. Volgens neuro-endocrinoloog Peter Bos komen ook vaders er niet onderuit: het zorgbrein wordt geactiveerd. Pedagoog Marian Bakermans onderzoekt of er door huid-op-huidcontact meer ‘knuffelhormonen’ vrijkomen. Aaf Brandt Corstius, Leonie ter
Dierendetectives
Dierendetectives is een 13-delige internationale Jeugdserie, geproduceerd door de NTR in samenwerking met Ketnet, NDR en Betafilm. 5 Detectives gaan in elke aflevering samen uitzoeken waarom een dier een mens heeft gered. “Een olifant redt een meisje van een verwoestende tsunami. Een groep dolfijnen beschermt een
Focus – Wolken Kijken
In deze rubriek vertellen drie wolkenliefhebbers om beurten over hun favoriete wolk. Wat is er bijzonder aan? En waar kun je de wolk aan herkennen? Na het bekijken van deze filmpjes wil je nooit meer een saaie blauwe hemel zien! In totaal passeren 13 verschillende wolkentypes
Focus – Op zoek naar het verdwenen plastic
Volgens wetenschappers moet er honderd keer zoveel plastic zijn dan we terug kunnen vinden. Waar blijft het? Schokkende hoeveelheden plastic komen jaarlijks in zee terecht. De enorme hoeveelheid afval die zich in de vorm van plastic soep verzamelt, is maar een fractie van al het
Focus – Begraven voor de wetenschap
Diederik Jekel begraaft samen met de Nederlandse archeoloog Hayley Mickleburgh een gemummificeerd lichaam. Deze ‘mummie’ zat maandenlang in de Texaanse hitte, vastgebonden aan een paaltje. Hayley Mickleburgh, die meer gedoneerde lichamen op de ‘bodyfarm’ in Texas bestudeert, bracht nauwkeurig de ontbinding van dit lichaam in
Focus – Kabaal in zee
In de Noordzee is het een enorme herrie. Explosies, seismische proeven, schepen en de bouw van windmolenparken veroorzaken een kakofonie van geluid. Wat doet dat met de zeezoogdieren en vissen? In de Noordzee is het een enorme herrie. Explosies, seismische proeven, schepen en de bouw
Focus – Exotische woekeraars
Moeten we invasieve soorten bestrijden of halen we er ons voordeel uit? De tijgermug rukt op, de muskusrat bedreigt de dijken en de ‘hooikoortsplant’ Ambrosia verlengt het hooikoortsseizoen in Nederland met twee maanden. Deze soorten zijn door menselijk toedoen vanuit het buitenland in Nederland terechtgekomen.
Focus – Lichaam zonder naam
Diederik Jekel bezoekt de bodyfarm in Texas, een openluchtlab waar lichamen in de brandende zon ontbinden. Jaarlijks worden er tientallen tot honderd lichamen van migranten gevonden in het Texaanse Brooks County, vlakbij de Mexicaanse grens. Veel migranten uit Midden-Amerika proberen met mensensmokkelaars Amerika te bereiken,
Focus – Strijd tegen het ruimteschroot
Dankzij zestig jaar satelliettechnologie hebben we onbegrensde communicatiemogelijkheden en technieken om onze planeet te bestuderen. Veel van die technologie doet het niet meer en zweeft als ruimteschroot eindeloze rondjes rond de aarde. Een afvalberg in de ruimte. Elisabeth van Nimwegen en Diederik Jekel ontdekken
Focus – Metaalhonger
Voor de productie van duurzame apparaten hebben we een grote hoeveelheid zeldzame metalen nodig, maar deze raken op. We willen schonere energie en slimmere elektronica. Maar voor de productie van duurzame windmolens, zonnepanelen, elektrische auto’s, computers en smartphones hebben we een grote hoeveelheid zeldzame metalen
Focus – Anatomische les van George Maat
Speciaal voor De Kennis van Nu geeft George Maat wekelijks een korte anatomische les. Van de adamsappel tot de zwezerik, de kijker zal zich steeds verwonderen over zijn eigen lichamelijke eigenaardigheden. Prof. dr. George Maat werd als fysisch antropoloog wereldberoemd vanwege zijn werk aan de
Het Zinkende Land
Het Zinkende Land is een documentaire over dalende veenbodems. In grote delen van west en noord Nederland daalt in rap tempo de bodem van het veenweidegebied. Stad en land op veengrond, zakken langzaam weg. Althans, zo langzaam gaat het niet, want het gebeurt in een hoger
De Kennis van Nu – In de BlockChain bubble
De bitcoin breekt record na record, maar onder de motorkap van die cryptocurrency zit een techniek die misschien nog wel veel interessanter is: de blockchain. Enthousiastelingen noemen het de grootste digitale revolutie sinds het internet. Heeft de blokjesketting echt zoveel potentie? De Kennis van Nu
De Kennis van Nu – Wormenpoep, het zwarte goud
Wiettelers weten het al lang, maar steeds meer mensen gebruiken het tegenwoordig voor hun planten: wormenpoep. Volgens sommigen veroorzaakt dit zwarte goud ‘een atoombom van leven’. De Kennis van Nu onderzoekt het wetenschappelijke geheim achter dit goedje. We duiken ondergronds en onderzoeken het verborgen leven
De Kennis van Nu – De zinkende stad
Dat de zeespiegel stijgt is algemeen bekend. Maar in het westelijk deel van Nederland vindt er een tegenovergestelde beweging plaats. Stad en dorp zakken langzaam in veen en klei weg. Voor wie in een huis op betonnen palen woont is er niet veel aan de
Middeleeuwse teksten
In opdracht van de NTR en het NWO – Nederlands Instituut voor Wetenschappelijk Onderwijs – maakte Esther Pardijs een portret van boekhistoricus Erik Kwakkel, voor wie het kijken naar Middeleeuwse boeken interessanter is dan het lezen ervan. Hoe ziet het boek eruit? Welke vorm heeft het? Wat voor kleur?
De Kennis van Nu – Identieke tweeling is niet identiek
Evaringen veranderen je DNA, blijkt uit recent onderzoek. Psychiater Marco Boks ontdekte verschillen in de genen van militairen voor en na een missie. Dat het DNA waarmee je geboren wordt niet alles bepaalt, is ook te zien bij eeneiige tweelingen. Die hebben dezelfde genen, maar
De Kennis van Nu – Het tweetalige brein
Tweetaligheid is in, maar is het echt goed om tweetalig op te groeien? Elisabeth gaat met psychologe Evy Woumans in gesprek over de voordelen van tweetaligheid voor het leervermogen en geheugen. De Nijmeegse neurowetenschappers Ton Dijkstra en David Peeters vertellen over de werking van het
De Kennis van Nu – De ongekende kracht van belletjes
Hoe mooi en onschuldig belletjes ook lijken, ze kunnen een verwoestende kracht hebben. Als een bel in een vloeistof in elkaar gedrukt wordt, oftewel implodeert, komt daar gigantisch veel energie bij vrij. Wetenschappers snappen dit natuurkundige fenomeen steeds beter en gebruiken die kennis over belletjes
De Kennis van Nu – Illegale handel in dieren
Illegale handel in dieren In de illegale dierenhandel gaat evenveel geld om als in de drugs- en wapenhandel. Elisabeth en Diederik Jekel volgen het pad van een zeer zeldzame pijlgifkikker die in 2013 ontdekt werd in Brazilië. Bioloog Marinus Hoogmoed schreef er een artikel over,
Het eigenwijze ei
“Op de Barricade” is een programma idee voor een prettige en invoelende documentaireserie waarin Fidan Ekiz buurtbewoners in Nederland helpt met hun strijd tegen groot en klein onrecht. “Het Eigenwijze Ei” is de pilotuitzending voor die serie. Fidan reist daarvoor naar het buurtschap Essen in
Het Klokhuis – Crisisoefening
Een groot deel van Nederland ligt onder het waterniveau, lager dan de zee. En lager dan de meeste rivieren. Daarom is er in Nederland altijd kans op een overstroming. Stel dat dat gebeurt, wat moet er dan allemaal geregeld worden? In Marken vindt een
De Kennis van Nu – Hoe je Nobelprijswinnaar wordt
Scheikundige en Nobelprijswinnaar Ben Feringa’s onderzoek naar ongekende moleculen levert hem een groot eerbetoon op. Waar liggen de wortels van deze wetenschapper en wat zijn de voorwaarden voor het leveren van grootse wetenschappelijke prestaties? Professor Joan van der Waals schetst het belang van leraren, vrijheid,
De Kennis van Nu – Oplossing broze botten komt uit Urk
De Kennis van Nu over hoe de ene ziekte een medicijn voor een andere ziekte oplevert. Er komt een veelbelovend nieuw medicijn aan die ervoor kan zorgen dat mensen met broze botten weer sterke botten krijgen. Geweldig nieuws voor mensen met osteoporose oftewel botontkalking. In Nederland alleen
De Kennis van Nu – Locked-in
Het is hoogleraar neurowetenschappen Nick Ramsey van het Universitair Medisch Centrum Utrecht gelukt om in de hersenen van een verlamde patiënt een ‘breincomputer’ in te bouwen. Een wereldprimeur waarmee patiënten met het locked-in syndroom hun stem terugkrijgen. De Kennis van Nu mocht op bezoek bij
Science 4 Arts – 1
Conservatoren, musea, restauratoren, geesteswetenschappers en natuurwetenschappers ontwikkelen in het programma Science4Arts samen een nieuwe kijk op het restaureren en conserveren van kunst. Binnen het programma doen ze onderzoek naar veranderingen in kunstwerken. Dat kunnen veranderingen zijn die te maken hebben met de chemische en fysieke
De Kennis van Nu – Donkere materie
Je kunt het niet zien, het vliegt overal doorheen en het werkt als een soort lijm. Ra ra wat is het? Het klinkt als een raadsel en dat is het ook. Maar dan één, waarop niemand het antwoord weet. We hebben het over een stof
De Kennis van Nu – Leren van de Zeekat
De zeekat, ook wel sepia officinales, is een bijzonder beestje. Het is de meest voorkomende inktvissoort in de Noordzee. Hij wisselt in een fractie van een seconde van kleur, heeft tentakels die hij binnen 30 milliseconden uitschiet en beschikt over 20 miljoen meer gezichtscellen dan de mens.
De Kennis van Nu – Topzwemmers: meten is winnen
In 2012 hielp de wetenschap Ranomi Kromowidjojo aan Olympisch goud op de vijftig meter vrije slag. Door haar zwemraces nauwgezet te analyseren, ontdekten de wetenschappers dat ze tijdens de afzet haar lichaam niet in een hoek van 23 graden moest houden zoals ze gewend was,
De Kennis van Nu – Op zoek naar aliens
Bestaat buitenaards leven? Een van de grote vragen waar niet alleen liefhebbers van sciencefiction maar ook serieuze wetenschappers zich al eeuwen mee bezighouden. Komende week vertrekt een missie die op zoek gaat naar tekenen van buitenaards leven: ExoMars. En De Kennis van nu zoekt mee.
De Kennis van Nu – De wetenschap achter dirigeren
Dirigeren: wat is het effect van dirigentenbewegingen? Wetenschappers uit Delft en Barcelona doen hier onderzoek naar. In een experiment met het Radio Filharmonisch Orkest studeert Diederik Jekel op een universele lichaamstaal waarmee dirigenten communiceren. Ook bekijkt hij wat een dirigent uitzonderlijk goed maakt en of
Science 4 Arts – 2
Conservatoren, musea, restauratoren, geesteswetenschappers en natuurwetenschappers ontwikkelen in het programma Science4Arts samen een nieuwe kijk op het restaureren en conserveren van kunst. Binnen het programma doen ze onderzoek naar veranderingen in kunstwerken. Dat kunnen veranderingen zijn die te maken hebben met de chemische en fysieke
Het Klokhuis – Kleur
Waarom is een rood t-shirt in rood licht rood, en in blauw en groen licht zwart? Wat doet kleur met onze gevoelens? En zijn zwart en wit ook kleuren? Nienke zoekt het uit!
De Kennis van Nu – Dat willen wij ook
Dat willen wij ook Wat is het geheim van de tong van een kameleon? Zo’n flexibele, nauwkeurige en krachtige grijparm zou enorm handig zijn in de robotica: ideaal voor het betere sorteerwerk. Elisabeth van Nimwegen gaat op zoek naar het geheim van de kameleontong. Want
De Kennis van Nu – Hubble
Het is bijna vijfentwintig jaar geleden dat de Hubble-ruimtetelescoop werd gelanceerd. Sindsdien zweeft deze telescoop in de ruimte en maakt foto’s van planeten, sterren en gassen waarmee wetenschappers belangrijk onderzoek kunnen doen. André Kuipers neemt ons mee de ruimte in, naar onbekende werelden die door
Lee Payne
The magic feet of mr. Lee Payne.
De Kennis van Nu – Varen als een Dolfijn
Dolfijnen kunnen ongelooflijk snel en efficiënt zwemmen. De staart van een dolfijn is de inspiratiebron voor een opzienbarend schip, dat zowel zuiniger als stiller vaart. Dit schip wordt niet langer voortbewogen door een scheepsschroef, maar door een soort dolfijnenstaart. Regie: Karin Schagen
De Kennis van Nu – Rosetta: landen op een komeet
André Kuipers en Diederik Jekel volgen de missie van ruimtesonde Rosetta, die al tien jaar onderweg is met een uniek doel: landen op een komeet. Slaagt de missie? Diederik en André spreken niet alleen met de missieleider, maar ook met de ontdekkers en naamgevers van
Festo, what we can learn from a kangaroo
Festo, the famous german company specialised in making sophisticated tools for industry, best known for pneumatic devices is a humble enterprise. Each year a biologist and engineers look into an animal in order to copy the parts Festo admires most. They do that in order
Toekomst van het Waddengebied
Een drieluik over het Waddengebied, uitgezonden als onderdeel van VARA’s Vroege Vogels. In elke aflevering staat een ander thema centraal met zijn problemen èn zijn kansen. Aflevering 1, Het Zout Waarom is het zout zo’n vijand voor het gebied en wat
Zara – Kind van het Seizoen
Hoe vergaat het de inmiddels 10-jarige Zara? Ze stond centraal in de documentaire ‘Kinderen van het seizoen’, die Mehmet Ülger in 2010 maakte over kinderarbeid in de Turkse hazelnootsector. Een jaar later ging hij terug naar het Zwarte Zeegebied om te zien of de situatie
Labyrint – Antibiotica
Reis door het Waddengebied
Deze serie reist van het Nederlandse waddengebied in noordoostelijke richting naar het Duitse en Deense waddengebied en kijkt naar verleden, heden en toekomst van de wadden, de bewoners, de flora, fauna en de cultuurgeschiedenis. Reis door het waddengebied is een productie van filmmaker Manfred van
Op reis met van Rossem
Serie natuurprogramma’s waarin historicus Maarten van Rossem door Nederland reist en de cultuurhistorische verscheidenheid in het Nederlandse landschap belicht. Hij ontmoet boeren en biologen, voorziet het landschap van eigenzinnig commentaar en gidst de kijkers door het Nederlands cultuurlandschap. Weinig landen ter wereld hebben zo’n cultuurhistorische verscheidenheid in
Knoop in je zakdoek – Sport
In deze serie van Knoop in je zakdoek worden verstandelijk beperkte sporters door topsporters geholpen met de voorbereidingen op de Special Olympics Nationale Spelen van zomer 2008. Onder leiding van Marit van Bohemen en Dolores Leeuwin krijgen de sporters les van professionals. Zoals Ruben Houkes
Kaaskoppen en Waterlanders
In een reeks van twaalf uitzendingen neemt presentator Ernst Daniël Smid de kijker mee terug in de tijd. Elke aflevering besteedt het programma aandacht aan twee belangrijke personen uit de Nederlandse geschiedenis. Elk heeft zo zijn eigen bijdrage aan de vooruitgang geleverd. De
Geheim Landschap
Documentaire over het Nederlandse linielandschap met water als geheime wapen. Tot eind jaren ’60 was de IJsellinie nog in gebruik als defensie tegen de Russen. © 2007 Viverra Films / AVRO
Wonderlijke wegen
Serie reportages waarin Ernst Daniël Smid op zoek gaat naar de historische verhalen achter cultureel en kerkelijk erfgoed in Nederland. Reconstructies en gesprekken met betrokkenen bij het betreffende culturele erfgoed schetsen een beeld van de historische betekenis van het erfgoed. Regie: Yvonne Pelgrum, Selma Özçelik,
Natuurlijk Nico
Natuurlijk Nico is een televisieserie van 20 afleveringen uitgezonden door de NCRV. Natuurliefhebber en vogelaar Nico de Haan trekt de Nederlandse natuur in en geeft uitleg over het landschap en de dieren (veelal vogels) die er leven. In elke aflevering bezoekt hij een
Knoop in je Zakdoek – Info
In deze informatieve serie van Knoop in je Zakdoek – Info voert cabaretière Lenette van Dongen persoonlijke gesprekken met verstandelijk beperkten over vrienden, werk, gezondheid en de liefde. Knoop in je Zakdoek is bedoeld voor mensen met een verstandelijke beperking en iedereen die geïnteresseerd is
The Journey
Gedramatiseerde trainingsvideo over TBC in een Kazachstaanse gevangenis. © 2004 Scienceview / USAID / KNCV 30’00”
Een eeuw werken aan wonen
In 4 delen wordt een beeld geschetst van de geschiedenis van de volkhuisvesting. Aflevering 1 Zorg voor het verblijf der werkende klasse circa 1850 – het einde van de tweede wereldoorlog Aflevering 2 Volksvijand nummer 1 het einde van de tweede wereldoorlog – jaren
De Mensen van – De Bazaar
Tussen maandag 4 augustus en 25 augustus 2003 zond de NCRV de docusoap De mensen van de Bazaar uit. In vier afleveringen volgde de serie de verhalen van enkele hoofdpersonen, die werken op de Beverwijkse Bazaar. Hoe gaan ze met elkaar om, hoe houden ze
Zembla – Afrikaanse godenzonen
Zembla is hét onderzoeksjournalistieke televisieprogramma van BNNVARA. Deze aflevering gaat over hoe Nederlandse ‘betaald voetbal’clubs investeren in de opleiding van minderjarige jeugdspelers uit Afrika. gemaakt door: Martin Maat & Simone Tangelder
De stille plaag
Documentaire over de strijd tussen de wetenschap en malaria. © 2001 Viverra Films / VPRO / Wereldomroep
Zembla – Zieke koeien
Zembla is hét onderzoeksjournalistieke televisieprogramma van BNNVARA. Deze aflevering laat zien dat honderden koeien en schapen sterven aan een onbekende ziekte. Boeren houden dit stil. Oorzaak blijkt de slechte kwaliteit van het slootwater. gemaakt door: Oscar van der Kroon, Els Landsdorp
De tranen van Castro
Documentaire waarin de 52-jarige communist Theo van Hoesel naar Cuba gaat om Fidel Castro te ontmoeten. Doel van zijn reis is om het zweet van de Cubaanse leider aan zijn verzameling lichaamsvocht toe te voegen. Deze fictieve documentaire gaat over een man die lichaamsvloeistoffen verzamelt en op